راه پیشگیری و درمان انواع بیماری‌ های مقاربتی چیست؟

بیماری‌های مقاربتی می‌توانند به دلایل مختلف رخ دهند. با توجه به تأثیری که این بیماری‌ها روی زوج‌ها دارد و علایمی که برای هر بیماری مشاهده می‌شود، روش‌های  درمان تفاوت خواهد داشت. در این قسمت به معرفی متداول‌ترین بیماری‌های مقاربت که زوج‌های زیادی با آن‌ها دست و پنجه نرم می‌کنند خواهیم پرداخت.

۱. ویروس پاپیلوم انسانی (HPV)

بیماری HPV یکی از شایع‌ترین انواع بیماری های مقاربتی است که هنگام برقراری رابطه جنسی بین زوج‌ها منتقل می‌شود. بیش از ۱۰۰ نوع ویروس پاپیلومای انسانی وجود دارد و برخی از انواع آن به دلیل این که مشکلاتی برای فرد مبتلا به وجود نمی‌آورند تشخیص داده نمی‌شوند.

ویروس HPV از طریق رابطه جنسی از طریق واژن، مقعد و دهان منتقل می‌شود و در زنان بیشتر شایع است. همچنین فردی که تماس پوستی با فرد مبتلا داشته باشد، احتمال این که به بیماری مورد نظر دچار شود بسیار بالا خواهد بود. 

علایم

* زگیل‌های کنار هم و شکوفه‌ای مانند روی پوست بدن یا نواحی تناسلی
* زگیل‌های کنار هم و شکوفه‌ای مانند در ناحیه دهان و گلو
* خارش در ناحیه تناسلی
* احتمال بروز خونریزی هنگام رابطه جنسی

عوارض HPV برای مردان و زنان

* خطر ابتلا به سرطان مخصوصاً سرطان زبان و گلو
* زگیل تناسلی

عوارض برای زنان

 بروز سرطان دهانه رحم

روش‌های پیشگیری

* انجام واکسیناسیون برای خانم‌های ۱۱ تا ۲۶ ساله و آقایان ۱۱ تا ۲۱ ساله
* انجام تست پاپ اسمیر برای زنان هر ۶ ماه یک‌بار
* استفاده از کاندوم برای رابطه جنسی

۲. کلامیدیا (Chlamydia)

باکتری کلامیدیا تراکوماتیس سبب بروز یکی از شایع‌ترین انواع بیماری های مقاربتی زنان و مردان یعنی Chlamydia یا کلامیدیا می‌شود. این بیماری از طریق رابطه جنسی مقعدی و واژن به شریک جنسی منتقل می‌شود.

البته توجه به این نکته حائز اهمیت است که بیماری کلامیدیا از طریق رابطه جنسی دهانی نیز منتقل می‌شود. این بیماری بیشتر در بین خانم‌های جوان شایع است. از دیگر مواردی که برای بیماری Chlamydia باید به آن اشاره کرد، امکان انتقال این بیماری از مادر آلوده به جنین است.

علایم

* ترشح غیر طبیعی از واژن یا آلت تناسلی مردانه
* درد و سوزش هنگام دفع ادرار
* درد و تورم ناحیه جنسی زنان
* درد و تورم بیضه‌ها در مردان
* درد هنگام برقراری رابطه جنسی برای خانم‌ها
* سوزش و خارش در آلت جنسی آقایان
* درد در ناحیه پایین شکم

روش‌های پیشگیری

* استفاده از کاندوم در رابطه جنسی
* غربالگری منظم برای جنین
* انجام آزمایش‌های سلامت به طور دوره‌ای
* پرهیز از روابط جنسی ناسالم

۳. سوزاک (Gonorrhea)

سوزاک یک بیماری باکتریایی است که علایمی مشابه کلامیدیا دارد. مردان بیشتر ممکن است علایم این بیماری را مشاهده کنند در صورتی که مشاهده این بیماری بین زنان حدود ۲۰ درصد گزارش شده است.

ابتلا به سوزاک از طریق رابطه جنسی صورت می‌پذیرد. در صورتی که شریک جنسی به سوزاک مبتلا باشد، امکان انتقال آن از طریق رابطه دهانی نیز وجود خواهد داشت.

علایم

* بروز درد و سوزش هنگام دفع ادرار
* تخلیه ماده سفید یا زرد رنگ در ناحیه تناسلی زنان و مردان
* تورم بیضه‌ها در مردان
* وجود ترشح در ناحیه مقعد
* درد هنگام برقراری رابطه جنسی برای زنان
* گلودرد

نکات پیشگیری

* با افراد ناشناس رابطه جنسی برقرار نکنید.
* از کاندوم استفاده کنید.
* داروهای تجویز شدن توسط پزشک را مصرف کنید.
* آزمایش منظم انجام دهید.

۴. سیفلیس (Syphilis)

سفلیس را می‌توان در بین انواع بیماری های مقاربتی زنان و مردان به عنوان یک گزینه متفاوت و خاص در نظر گرفت. این بیماری دارای چهار مرحله است.

در مرحله اول ممکن است زخم‌هایی عفونی روی پوست ایجاد شوند و پس از ۲ تا ۶ هفته برطرف شوند.

در مرحله دوم سیفلیس با لکه‌های قرمز مایل به قهوه‌ای که بدون خارش هستند روی پوست ظاهر می‌شود. در این مرحله ممکن است فرد علایمی شبیه گلودرد را نیز مشاهده کند.

در سومین مراحل این بیماری، علایمی که برای سیفلیس وجود دارد ناپدید می‌شود و در صورتی که بیماری درمان نشود سال‌ها در بدن باقی می‌ماند.

مرحله چهارم که می‌تواند ۱۰ سال بعد از ابتلا به بیماری خودش را نشان دهد سبب آسیب به ارگان‌های حیاتی بدن و عصب‌ها مانند عصب شنوایی و بینایی می‌شود.

این بیماری در بین زنان و مردانی که با مردان دیگر رابطه جنسی دارند شایع‌تر است.

علایم 

* وجود زخم در نواحی مختلف اندام تناسلی زنان و مردان
* وجود زخم در دهان
* وجود زخم در مقعد
* نمایان شدن لکه‌های قرمز مایل به قهوه‌ای روی بدن
* به جود آمدن جوش‌های خاص در نواحی مختلف بدن
* داشتن علایمی شبیه آنفولانزا مانند خستگی و کم اشتهایی
* شکننده شدن و ریزش موها و رشد نکردن مجدد آن‌ها

روش‌های پیشگیری

* استفاده از کاندوم برای رابطه جنسی
* انجام آزمایش‌های کلی به صورت منظم
* عدم استفاده از سوزن آلوده

۵. تبخال تناسلی (Herpes)

هر دو نمونه از ویروس تبخال HSV-1 و HSV-2 می‌تواند سبب ایجاد بیماری تبخال تناسلی شود. اگر چه احتمال ابتلا به این بیماری از طریق ویروس HSV-2 بیشتر است. با توجه به این که خانم‌ها بیشتر در معرض ابتلا به بیماری‌های ویروسی قرار دارند، این نمونه از بین انواع بیماری های مقاربتی در خانم‌ها شایع‌تر است.

علایم

* تاول‌های موضعی آبدار و عفونی در نواحی تناسلی زن و مرد
* تاول‌های دردناک عفونی در ناحیه مقعد
* ترشحات غیر طبیعی واژن یا آلت جنسی مردان
* احساس درد در ناحیه لگن و اندام تناسلی
* سوزش ادرار
* تب و تهوع

روش‌های پیشگیری

* استفاده از کاندوم برای رابطه جنسی
* عدم برقراری روابط جنسی نامشروع
* عدم تماس نواحی مختلف بدن با تبخال تناسلی

۶. ایدز (HIV)

ابتلا به HIV یا ایدز بیشتر از طریق رابطه جنسی ناسالم رخ می‌دهد. هر چند در صورتی که مادر آلوده به ویروس ایدز باشد به کودک نیز منتقل خواهد شد. همچنین در صورتی که فرد سوزن آلوده مصرف کند یا بیماری از طریق خون فرد آلوده وارد بدنش شود نیز به بیماری ایدز مبتلا خواهد شد.

برخی از افراد تصور می‌کنند که کلیه تماس‌ها با فرد آلوده می‌تواند ویروس ایدز را به آن‌ها نیز منتقل کند. در صورتی که این ویروس از طریق بوسیدن، بغل کردن و ... منتقل نمی‌شود. طبق گزارش‌هایی که تا کنون درباره شیوع ایدز اعلام شده، این بیماری بین آقایان بیشتر از خانم‌ها شایع است.

علایم

اغلب افرادی که به این بیماری مبتلا می‌شوند هیچ علامتی که نشان‌دهنده بیماری باشد را دریافت نمی‌کنند. برخی از افراد ممکن است حدود دو تا شش هفته علایمی شبیه به آنفولانزا داشته باشند. حتی با وجود این علایم باز هم تنها راه تشخیص بیماری ایدز انجام آزمایش‌های لازم است. در این بخش علایم اولیه و ثانویه‌ای که ایدز دارد را ارائه کرده‌ایم.

علایم اولیه ایدز

* خستگی
* تب
* سردرد
* گلودرد
* تورم غدد لنفاوی
* وجود جوش یا حساسیت‌های پوستی

علایم ثانویه ایدز

* اسهال مزمن
* کاهش وزن شدید
* سرفه و تنگی نفس
* خستگی پایدار و بی‌دلیل
* عرق کردن هنگام شب
* تورم غدد لنفاوی بیشتر از سه ماه
* سردردهای متمادی
* عفونت‌های غیر عادی در بدن

روش‌های پیشگیری

* اجتناب از روابط جنسی متعدد و پرخطر
* استفاده از کاندوم برای رابطه جنسی
* عدم استفاده از تیغ، سوزن و وسایل آلوده به فرآورده‌های خونی

۷. هپاتیت (Hepatitis)

هپاتیت نوع A، هپاتیت نوع B و هپاتیت نوع C همه عفونت‌های ویروسی مسری هستند که بر کبد شما اثر می‌گذارند. هپاتیت نوع B و C نسبت به نوع اول جدی‌تر هستند؛ اما هر سه مورد روی کبد تأثیر می‌گذارند و التهابات و بیماری‌های کبدی را در پی دارند. این بیماری در اثر تماس با فرآورده‌های خونی منتقل می‌شود و از انواع بیماری های مقاربتی محسوب می‌شود.

برخی از افرادی که به بیماری هپاتیت مبتلا می‌شوند ممکن است هیچ علایمی نداشته باشند؛ اما در برخی از افراد پس از ابتلا ممکن است علایمی مانند آنچه در ادامه ذکر شده است دیده شود.

با توجه به این که اغلب، مردان بیشتر از مشروبات الکلی و مواد مخدر استفاده می‌کنند و روابط جنسی بیشتری نسبت به زنان دارند، هپاتیت در بین مردان شایع‌تر است.

علایم

* خستگی
* حالت تهوع و استفراغ
* درد در ناحیه شکمی مخصوصاً در ناحیه‌ای که کبد واقع شده
* بی‌اشتهایی
* تب
* تیره شدن رنگ ادرار
* دردهای عضلانی یا مفصلی
* زرد شدن پوست و سفیدی چشم
* خارش بدن

پیشگیری

* انجام واکسیناسیون
* شستشوی دست‌ها و رعایت بهداشت فردی
* شستشوی میوه‌ها و سبزیجات و استفاده از آن‌ها
* عدم استفاده از آب آشامیدنی نامناسب
* عدم تماس با خون و فرآورده‌های خونی فرد آلوده
* استفاده از کاندوم در روابط جنسی
* عدم برقراری روابط جنسی با افراد مشکوک

۸. تریکومونیازیس (Trichomoniasis)

تریکومونیازیس از انواع بیماری های مقاربتی است که از انگل میکروسکوپی به نام تریکوموناس واژینالیس (Trichomonas vaginalis) به وجود می‌آید. این بیماری از طریق رابطه جنسی با فردی که به آن آلوده است گسترش پیدا می‌کند.

تریکومونیازیس آلت جنسی در مردان و واژن را در زنان درگیر می‌کند. علایم این بیماری ممکن است از ۵ تا ۲۸ روز پس از ابتلا به آن با سوزش و درد شدید در ناحیه تناسلی مشاهده شود. 

با وجود این که آناتومی بدن زن به گونه‌ای طراحی شده که بیشتر به بیماری‌های میکروبی و باکتریایی ابتلا پیدا می‌کند، تریکومونیازیس بین زنان ۱۵ تا ۵۰ ساله شایع‌تر است.

علایم

* ترشحات سفید، زرد یا سبز رنگ واژن
* وجود ترشح در آلت تناسلی مردان
* بوی تند واژن
* خارش یا سوزش درون واژن و آلت تناسلی مردان
* درد هنگام برقراری رابطه جنسی
* درد هنگام ادرار

روش‌های پیشگیری

* استفاده از کاندوم برای رابطه جنسی
* اجتناب از داشتن شرکای جنسی متعدد
* انجام آزمایشات دوره‌ای

۹. شپش عانه (pubic lice)

شپش‌ها تنها روی سر و بین موها زندگی نمی‌کنند. برخی از شپش‌ها هستند که در ناحیه تناسلی وجود دارند و به نام شپش عانه شناخته می‌شوند. این شپش‌های ریز را می‌توانید با ذره‌بین در حالی که بین موهای ناحیه تناسلی قرار دارند ببینید.

اگر در این قسمت چیزی شبیه به شوره سر مشاهده کردید، باید بدانید که این شوره‌ها در حقیقت مرتبط به تخم ریزی شپش عانه هستند. شپش ناحیه تناسلی از طریق تماس منتقل می‌شود.این بیماری هم در بین زنان شایع است و هم در بین مردان.

علایم

* خارش بیش از حد ناحیه تناسلی
* بروز زخم‌های عفونی به دلیل خارش در ناحیه تناسلی
* تب خفیف
* تحریک پذیری ناحیه تناسلی
* احساس سوزش در ناحیه تناسلی

نکات پیشگیری

*عدم تماس با حوله یا لباس زیر متعلق به فرد آلوده
* استفاده از کاندوم حین رابطه جنسی
* اجتناب از برقراری روابط جنسی متعدد
* انجام آزمایش‌های دوره‌ای

۱۰. جرب (Scabies)

جرب یا گال یکی از انواع بیماری های مقاربتی است که به دلیل وجود نوعی انگل خارش زا روی بدن ایجاد می‌شود. انگل‌های باعث این بیماری بسیار ریز هستند و با حفر تونل‌هایی روی پوست و تخم گذاری در این نواحی سبب بروز خارش و سوزش شدید پوستی مخصوصاً در هنگام شب می‌شوند.

جرب از راه‌های مختلفی می‌تواند منقل شود که از شایع‌ترین آن‌ها می‌توان به تماس با حوله، ملافه، لباس زیر و ... فرد آلوده اشاره کرد. همچنین در صورتی که فرد آلوده به جرب را به آغوش بکشید یا این که ببوسید یا این که با وی رابطه جنسی داشته باشید، احتمال این که به جرب مبتلا شوید زیاد است.

طبق تحقیقات انجام شده، ابتلا به این نمونه از انواع بیماری های مقاربتی در بین مردان سه برابر بیشتر از زنان گزارش شده، بنابراین جرب در بین مردان شایع‌تر است.

علایم

* خارش‌های شدید پوستی
* وجود تاول و برآمدگی روی قسمت‌های مختلف بدن مانند ناخن‌ها، آرنج، زیر بغل
* نمایان شدن خطوطی مانند خراشیدگی روی پوست

پیشگیری

* عدم تماس با فرد آلوده
* استفاده از کاندوم حین رابطه جنسی
* انجام آزمایش‌های دوره‌ای منظم

۱۱. آمیبیاز (Amebiasis)

در بین انواع بیماری های مقاربتی شایع در بین زنان و مردان، نام بیماری آمیبیاز نیز به چشم می‌خورد. عاملی که به وجود آورنده این بیماری گوارشی است، انتاموبیا هیستولیتیکا (Entamoeba histolytica) نام دارد.

این بیماری که اغلب به صورت اسهال خونی دیده می‌شود در اثر مصرف آب آلوده یا غذای آلوده ایجاد می‌شود. همچنین در صورتی که فرد مورد نظر رابطه جنسی مقعدی را با فردی که آمیبیاز دارد تجربه کند، به احتمال زیاد به این بیماری مبتلا خواهد شد.

با وجود این که رابطه جنسی مقعدی با شرکای جنسی در بین مردان شایع‌تر است، این عده بیشتر در خطر ابتلا به بیماری آمیبیاز قرار دارند.

علایم

* شل شدن مدفوع
* انقباضات معده
* مدفوع خونی
* استفراغ و تهوع
* تب
* احساس درد در ناحیه شکم

نکات پیشگیری

* استفاده از آب آشامیدنی سالم
* شستشوی میوه و سبزیجات به دقت و مصرف آن‌ها
* رعایت بهداشت فردی
* عدم برقراری رابطه جنسی مقعدی با شرکای جنسی متعدد
* استفاده از کاندوم برای رابطه جنسی
* اجتناب از لمس مقعد شریک جنسی با دهان

۱۲. مایکوپلاسما ژنیتالیوم (mycoplasma genitalium)

مایکوپلاسما ژنیتالیوم اخیراً شناخته شده است. عامل به وجود آورنده این بیماری نوعی باکتری به همین نام است. این بیماری در اثر برقراری رابطه جنسی با فرد آلوده به شریک جنسی منقل می‌شود. همچنین در صورتی که رابطه جنسی دهانی وجود داشته باشد، امکان ابتلا به این بیماری برای فرد وجود خواهد داشت.

 به دلیل این که مایکوپلاسما ژنیتالیوم واژن که یکی از انواع بیماری های مقاربتی شایع در بین زنان است و رحم زنان را درگیر می‌کند، احتمال نازایی در زنان با وجود ابتلا به آن افزایش پیدا می‌کند.

برخی از مردان ممکن است حتی پس از ابتلا به بیماری هیچ نشانه خاصی دریافت نکنند. به همین دلیل انجام آزمایش‌های لازم به صورت دوره‌ای ضروری خواهد بود.

علایم

* وجود التهاب در مجاری ادراری
* التهاب در گردنه رحم
* دردناک بودن ادرار
* خونریزی در بین دوره‌های عادت ماهیانه
* درد در ناحیه شکم و زیر شکم برای زنان
* خونریزی پس از رابطه جنسی در زنان
* وجود ترشحات در ناحیه تناسلی مردان و زنان

پیشگیری

* انجام آزمایش‌های دوره‌ای منظم
* استفاده از کاندوم هنگام برقراری رابطه جنسی
* اجتناب از تعدد شرکای جنسی
* اجتناب از لمس دهانی اندام جنسی

۱۳. مولوسکوم کانتوژیوزوم (Molluscum contagiosum)

مولوسکوم کانتوژیوزوم یک نوع عفونت ویروسی پوستی و از انواع بیماری های مقاربتی است. این بیماری به صورت دانه‌های سفید رنگ روی پوست ظاهر می‌شود. این بیماری ۴ نوع دارد که نوع اول آن در کودکان شایع است.

نوع دوم بیماری از طریق رابطه جنسی منتقل می‌شود و افرادی که با فرد ناقل بیماری مولوسکوم کانتوژیوزوم ارتباط جنسی داشته باشند به آن مبتلا می‌شوند. دانه‌های حاصل از این بیماری که شبیه جوش سر سفید هستند، اغلب در ناحیه تناسلی زنان دیده می‌شود.

این بیماری از طریق تماس با فرد آلوده به فرد دیگر منتقل می‌شود. همچنین در صورتی که حوله و لوازم شخصی بیمار توسط دیگران استفاده شود، احتمال ابتلا به مولوسکوم کانتوژیوزوم افزایش پیدا می‌کند.

علایم

* جوش‌های سر سفید توپر در ناحیه تناسلی و اطراف مقعد
* خارش در ناحیه‌ای که جوش‌ها دیده می‌شود

روش‌های پیشگیری

* تماس پوستی نداشتن با فرد بیمار
* عدم تماس با لوازم آلوده بیمار مانند حوله
* استفاده از کاندوم در رابطه جنسی
* اجتناب از برقراری روابط جنسی ناسالم

۱۴. واژینوز باکتریال (Bacterial Vaginosis)

واژینوز باکتریال که به دلیل به هم خوردن تعادل باکتری‌های واژن مشاهده می‌شود، از انواع بیماری های مقاربتی شایع در بین خانم‌هاست. افزایش باکتری‌های بد واژن در اثر به هم خوردن تعادل PH و کاهش باکتری‌های خوبی که در واژن وجود دارد دلیل رخ دادن واژینوز باکتریال است.

افرادی که مرتب از دوش واژینال استفاده می‌کنند یا دارای شرکای جنسی متعدد هستند، بیشتر از سایرین در خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند. دیابت، استفاده از شوینده‌های عطری و استفاده از آی یو دی از دیگر عوامل پیدایش این بیماری هستند.

علایم

* خروج ماده زرد یا سبز رنگ از درون واژن
* احساس درد، خارش و سوزن در واژن
* احساس درد و سوزن هنگام دفع ادرار

پیشگیری

* عدم مصرف سیگار
* استفاده نکردن از دوش واژینال به صورت مداوم
* عدم استفاده از صابون‌ها و شوینده‌های عطری
* استفاده از کاندوم برای رابطه جنسی
* اجتناب از داشتن شرکای جنسی متعدد

۱۵. التهاب لگن (Pelvic Inflammatory Disease)

بیماری التهاب لگن یک بیماری شایع در بین زنان است. این بیماری به دلیل ورود میکروب از طریق ناحیه تناسلی به بدن و درگیر کردن اندام‌هایی مانند رحم، تخمدان، لوله‌های رحم و... مشاهده می‌شود.

عمده کسانی که به این بیماری مبتلا می‌شود در بازه سنی ۱۴ تا ۲۵ سال قرار دارند. التهاب لگن عوارضی مانند ناباروری، بارداری خارج رحم و وجود دردهای ممتد در ناحیه لگن را در پی خواهد داشت.

علائم 

* خونریزی بیش از حد در دوران قاعدگی
* درد هنگام رابطه جنسی
* درد هنگام دفع ادرار
* ترشح غیر طبیعی واژن
* تب
* درد در قسمت شکم و لگن

روش‌های پیشگیری

* اجتناب از مصرف دخانیات
* رعایت بهداشت فردی
* اجتناب از برقراری روابط جنسی کنترل نشده

جمع بندی

خطر ابتلا به یکی از انواع بیماری های مقاربتی برای هر زوجی وجود دارد. زوجین باید درباره بیماری‌های مقاربتی اطلاعات مناسبی کسب کنند و روش‌هایی که خطر ابتلا به این بیماری‌ها را کاهش می‌دهد بدانند.

کاندوم یکی از امن‌ترین وسایل برای پیشگیری از خطر ابتلا به بیماری‌های جنسی است. به زوج‌ها توصیه می‌شود هنگام رابطه جنسی حتماً از این وسیله استفاده کنند تا به بیماری‌های مقاربتی احتمالی مبتلا نشوند. توجه داشته باشید که برای هر بار رابطه جنسی از طریق واژن، رابطه جنسی مقعدی و رابطه جنسی دهانی باید از کاندوم جدید استفاده نمایید.

متعهد بودن به شریک زندگی و برقراری رابطه جنسی تنها با یک نفر مانع از ابتلا به یکی از این بیماری‌ها می‌شود؛ بنابراین برای پیشگیری از بروز این مشکل بهترین راه حل اجتناب از برقراری رابطه جنسی با افراد مختلف است.

واکسیناسیون به شما کمک می‌کند که از ابتلا به بیماری‌هایی مانند HPV و هپاتیت B مصون بمانید. همچنین انجام آزمایش‌های منظم احتمال ابتلا به بیماری‌های عفونی و حاد شدن آن‌ها را کاهش می‌دهد.


منبع: سایت ستاره